બીજી ભાષા જાણવી એ બાળકો અને પુખ્ત વયના લોકો માટે સમાન રીતે દરવાજા ખોલે છે. પરંતુ મોટાભાગના શિક્ષકો સહમત છે કે બાળપણ એ ભાષા શીખવા માટેનો આદર્શ સમય છે. જ્યારે તેમના મગજ વાસ્તવમાં નથી જળચરોની જેમ કામ કરો અને તે રાતોરાત બનતું નથી, બાળકો પુખ્ત વયના લોકો કરતાં બીજી ભાષા પસંદ કરવામાં અને મૂળ ઉચ્ચારને પૂર્ણ કરવામાં વધુ સક્ષમ હોય છે.
શું તમે તમારી પોતાની માતૃભાષા અને વારસો શેર કરવા માંગો છો, તમારા બાળકને આપો જ્ઞાનાત્મક વધારો અથવા તેમને ભવિષ્યના અભ્યાસ, મુસાફરી અને કામની તકો માટે તૈયાર કરો, તમારે તેમને ભાષા અને અધિકૃત બોલવાની પ્રેક્ટિસ સાથે ઘણી બધી એક્સપોઝર પ્રદાન કરવાની જરૂર પડશે.
બે વ્યૂહરચનાનો પરિવારો વારંવાર ઉપયોગ કરે છે “એક માતા-પિતા, એક ભાષા”, જ્યાં દરેક માતા-પિતા સતત બાળક સાથે એક ભાષા બોલે છે (એટલે કે, મમ્મી અંગ્રેજી બોલે છે, પપ્પા સ્પેનિશ બોલે છે), અને “ઘરે લઘુમતી ભાષા,” જ્યાં કુટુંબ ઓછું વાપરે છે. -ઘરે બોલાતી ભાષા અને બાળકો શાળામાં અને સમુદાયમાં “બહુમતી” ભાષા શીખે છે. અન્ય પરિવારો તેમના બાળકોને બંને ભાષાઓમાં ઉજાગર કરવા માટે વ્યૂહરચનાઓના મિશ્રણનો ઉપયોગ કરે છે, અથવા તેઓ તેમના બાળકોની સાથે બીજી ભાષા શીખવાનું કાર્ય કરે છે.
તમારી ઘરની પરિસ્થિતિના આધારે, આ માટે તમારા તરફથી ઘણાં આયોજન, પ્રયત્નો અને દ્રઢતાની જરૂર પડી શકે છે. તે છોડી દેવાની લાલચ આપી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે તમને એવું લાગતું નથી કે તમે ખૂબ પ્રગતિ જોઈ રહ્યાં છો.
ગેબ્રિયલ કોટકોવ TESOL (ટીચિંગ ઇંગ્લિશ ટુ સ્પીકર્સ ઑફ અધર લેંગ્વેજીસ) માં પ્રમાણપત્ર ધરાવતા મોન્ટેસરી શિક્ષક છે જે ભાષા શીખવાની આસપાસના પરિવારો અને શાળાઓ સાથે સલાહકાર તરીકે કામ કરે છે. તેણી પરિવારોને ધીરજ રાખવા અને વાસ્તવિક અપેક્ષાઓ રાખવા પ્રોત્સાહિત કરે છે.
“તે એક લાંબી પ્રક્રિયા છે,” તેણીએ હફપોસ્ટને કહ્યું. “ભાષા શીખવામાં સામાન્ય રીતે પાંચથી આઠ વર્ષનો સમય લાગે છે.” અને જ્યારે અસ્ખલિતતા પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે પણ ભાષાને પકડી રાખવા માટે નિયમિત અભ્યાસ જરૂરી છે.
“જો તમે દર અઠવાડિયે સમાન પ્રમાણમાં પ્રગતિ ન જોતા હો, તો પણ પ્રગતિ રેખીય નથી, અને તે હંમેશા એકસરખી દેખાતી નથી, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે તે કામ કરતું નથી,” કોટકોવે કહ્યું.
તેણીએ ઉમેર્યું હતું કે માતા-પિતાએ તેમના સંપૂર્ણતાના વિચારને માર્ગમાં આવવા ન દેવો જોઈએ. “મને લાગે છે કે ઘણા લોકો પોતાની જાત પર દબાણ લાવે છે કે, ‘જો હું સંપૂર્ણ દ્વિભાષાવાદ ન કરી શકું તો – તેનો અર્થ ગમે તે હોય – તે મૂલ્યવાન નથી.’ અને હું ખરેખર, ખરેખર દૃઢપણે માનું છું કે કોઈપણ ભાષાના એક્સપોઝર મૂલ્યવાન છે,” કોટકોવે કહ્યું.
જો તેમની ભાષા અસ્ખલિત ન હોય તો પણ બાળકો અન્ય લોકો સાથે અર્થપૂર્ણ સંબંધો કેળવી શકે છે, અને ફક્ત એ જાણવું કે એવી ઘણી ભાષાઓ છે જેનો ઉપયોગ લોકો વાતચીત કરવા માટે કરે છે તે બાળક સમજવા માટે મૂલ્યવાન છે.
લવચીક બનો અને તમારા પરિવાર માટે શ્રેષ્ઠ કામ કરતી પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરો.
એલિઝાબેથ સિલ્વા ડિયાઝ ખાતે ફેકલ્ટી મેમ્બર છે બેંક સ્ટ્રીટ કોલેજ ઓફ એજ્યુકેશન અને દ્વિભાષી વિશેષ શિક્ષણના ભૂતપૂર્વ શિક્ષક. કોલંબિયામાં જન્મેલી, તેણી તેના પુત્રને દ્વિભાષી બનવા માટે ઉછેરી રહી છે જેથી તે તેના દાદા દાદી અને અન્ય સ્પેનિશ બોલતા સંબંધીઓ સાથે વાતચીત કરી શકે.
“જ્યારે મારા પુત્રનો પ્રથમ જન્મ થયો, ત્યારે અમે એક-માતા-પિતા-એક-ભાષા અભિગમને અજમાવવાનું નક્કી કર્યું, પરંતુ ઝડપથી જાણવા મળ્યું કે આ સંદેશાવ્યવહારની શૈલી અમારા પરિવાર માટે કામ કરતી નથી,” સિલ્વા ડિયાઝે હફપોસ્ટને જણાવ્યું.
“મને જાણવા મળ્યું કે મેં મારા પતિ સાથે અંગ્રેજીમાં વાત કરવાનું શરૂ કર્યું કે હું મારા પુત્ર સાથે સ્પેનિશમાં વાત કરવાનું ભૂલી જઈશ. તેના બદલે, અમે દ્વિભાષીવાદ માટે પરિસ્થિતિ અને સંદર્ભ અભિગમનો ઉપયોગ કરીએ છીએ,” તેણીએ કહ્યું, સમજાવીને કે તેઓ તેમના પરિવારની સ્પેનિશ-ભાષી બાજુ સાથે સ્પેનિશ અને અંગ્રેજી બોલતા બાજુ સાથે અંગ્રેજીનો ઉપયોગ કરે છે. તેનો પુત્ર હવે દ્વિભાષી પૂર્વશાળામાં છે, અને ત્યાંની ભાષાઓ વચ્ચે પણ આગળ અને પાછળ સ્વિચ કરે છે.
“અમારું દ્વિભાષીવાદ ગતિશીલ છે અને સંદર્ભના આધારે બદલાય છે,” સિલ્વા ડિયાઝે કહ્યું.
ચિંતા કરશો નહીં કે બે ભાષાઓનો પરિચય તમારા બાળકના શીખવામાં અવરોધ કરશે.
ગ્રેસ Bernales કેલિફોર્નિયામાં લાઇસન્સ પ્રાપ્ત ભાષણ-ભાષાના પેથોલોજિસ્ટ છે. તેણી કહે છે કે માતાપિતા વારંવાર તેણીને પૂછે છે કે શું બાળક સાથે બે (અથવા વધુ) ભાષાઓનો ઉપયોગ કરવાથી બોલવામાં વિલંબ થશે.
“આ સૌથી સામાન્ય દંતકથાઓમાંની એક છે,” બર્નાલેસે હફપોસ્ટને કહ્યું. “એક કરતાં વધુ ભાષા શીખવવાથી ભાષણમાં વિલંબ થતો નથી.”
શરૂઆતમાં, તમારું બાળક બોલતી વખતે ભાષાઓને એકસાથે મિશ્રિત કરશે.
“બાળકો કે જેઓ દ્વિભાષી/બહુભાષી બનવાનું શીખી રહ્યા છે તેઓ ખોટી રીતે અથવા ભૂલથી શબ્દો બોલી શકે છે અને/અથવા બંને ભાષાઓનો ઉપયોગ કરીને વાક્યને જોડી શકે છે. આ એકબીજાને પ્રભાવિત કરતી ભાષાઓને કારણે છે, અને ચિંતાની જરૂર નથી,” બર્નાલેસે કહ્યું. તમારા બાળકના શિક્ષકો અથવા બાળરોગ ચિકિત્સક તમને તે નિર્ધારિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે કે શું ભાષણ મૂલ્યાંકન તમારા બાળક માટે સારો વિચાર છે, પરંતુ દ્વિભાષા વિશે એવું કંઈ નથી કે જેનાથી તમારા બાળકને સહાયની જરૂર હોય તેવી શક્યતા વધારે છે.
ભૂતકાળની પેઢીઓમાં, ઇમિગ્રન્ટ પરિવારોને વારંવાર કહેવામાં આવતું હતું કે તેઓ ઘરે તેમની ભાષાનો ઉપયોગ ન કરે કારણ કે તે તેમના બાળકોના અંગ્રેજી શીખવામાં દખલ કરશે, પરંતુ હવે આપણે જાણીએ છીએ કે આ સાચું નથી. બાળકો તેમના જ્ઞાનને એક ભાષામાં બીજી ભાષામાં સ્થાનાંતરિત કરે છે અને એક સમયે એક કરતાં વધુ ભાષા શીખવામાં સક્ષમ હોય છે.
સિલ્વા ડિયાઝે જણાવ્યું હતું કે ભાષાઓનું મિશ્રણ એ “તેમના શિક્ષણનો કુદરતી ભાગ છે.” “ભાષા શીખવું એ ‘મૂળ ભાષા’ પર ફક્ત ‘બીજી ભાષા’ ઉમેરવાની પ્રક્રિયા નથી, પરંતુ તે એક પ્રવાહી પ્રક્રિયા છે જ્યાં ભાષાઓ એકબીજાને પ્રભાવિત કરે છે અને ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરે છે.”
જ્યારે તમારું બાળક ભૂલ કરે ત્યારે તેને સુધારવું પણ જરૂરી નથી – જે તેઓ બંને ભાષાઓમાં કરશે. તે શીખવાની પ્રક્રિયાનો કુદરતી ભાગ છે. જો તમારું બાળક કહે, ઉદાહરણ તરીકે, “હું પાર્કમાં ગયો,” તો તમારે તેને “ગયા” નો ઉપયોગ કરીને ફરીથી કહેવાની જરૂર નથી. જ્યારે તમે તેમની સાથે વાત કરો છો ત્યારે તેઓ તમને યોગ્ય રીતે “વૉન્ટ” નો ઉપયોગ કરતા સાંભળશે અને કોઈપણ બહારની દખલગીરી વિના આ અનિયમિત ક્રિયાપદને પોતાને માટે સૉર્ટ કરશે.
બોલવાની પ્રેક્ટિસ માટે અધિકૃત તકો પ્રદાન કરો.
સિલ્વા ડિયાઝ માતાપિતાને સલાહ આપે છે કે “તમારા બાળકને રોજિંદા પરિસ્થિતિઓમાં વિવિધ ભાષાઓ સાથે જોડાવા માટે તકો બનાવો જે અર્થપૂર્ણ અને અધિકૃત હોય.”
પ્રવાસ એ તમારા બાળકને આ તકો પૂરી પાડવાનો એક માર્ગ છે. “ભાષાના અધિકૃત સંદર્ભમાં સંપર્કમાં આવવાથી બાળકની ભાષામાં રસ અને સમજમાં નોંધપાત્ર વધારો થઈ શકે છે,” સિલ્વા ડિયાઝે કહ્યું.
પરંતુ વિદેશમાં સમય જરૂરી નથી. ભાષા બોલતા સંબંધીઓ અથવા પડોશીઓ સાથે પણ અધિકૃત ક્રિયાપ્રતિક્રિયા થઈ શકે છે. સિલ્વા ડાયઝ નોંધે છે કે તેનો પુત્ર તેના સ્પેનિશ બોલતા પિતરાઈ ભાઈઓ સાથે રમતી વખતે સ્પેનિશનો ઉપયોગ કરે છે, ઉદાહરણ તરીકે. બાળકો ખાસ કરીને ભાષાનો ઉપયોગ કરવા પ્રેરિત થાય છે જ્યારે આમ કરવાથી સાથીઓની ક્રિયાપ્રતિક્રિયા અને રમવાની તકો મળે છે.
નોંધ કરો કે તમારું બાળક કઈ ભાષા સમજે છે તે ખૂબ જ ઝડપથી સમજી જશે. જો તમે ચાઈનીઝ બોલતા માતાપિતા છો, પરંતુ તમારું બાળક જાણે છે કે તમે અંગ્રેજી સમજો છો, તો તેઓ તમારી સાથે અંગ્રેજીમાં વાત કરવાનું ચાલુ રાખી શકે છે જો તે તેમની પ્રબળ ભાષા હોય અને તે તેમના માટે સરળ હોય.
આનાથી તમને એવું લાગશે કે તમે જે કરી રહ્યા છો તે કામ કરતું નથી, પરંતુ કોટકોવ પરિવારોને “મજબૂત રહેવા અને લઘુમતી ભાષા બોલવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે કારણ કે તેઓ હજી પણ તેને શોષી રહ્યાં છે અને તેઓ હજી પણ તેને પકડી રહ્યાં છે.”
જો અધિકૃત પ્રેક્ટિસ કરવી મુશ્કેલ હોય, તો તમે બોલવાની પ્રેક્ટિસના નાના ડોઝ રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી શકો છો.
કોટકોવ માત્ર સ્નાન સમયે ભાષાનો ઉપયોગ કરીને, અથવા 10 મિનિટ માટે ટાઈમર સેટ કરીને અને તે જ ભાષા બોલવાનો પ્રયાસ કરવા માટે, લો-સ્ટેક અભિગમ અપનાવવાનું સૂચન કરે છે. ધીરે ધીરે, તમે અડધો કલાક જેટલો સમય બોલી રહ્યાં છો તે વધારી શકો છો. “પ્રાથમિક શાળાના બાળકો ખરેખર તે બંધારણ અને સમય વિશે ઉત્સાહિત થાય છે,” તેણીએ કહ્યું.
તમારા બાળકને અમુક લોકો સાથે અથવા અમુક સંદર્ભોમાં એક ભાષાનો ઉપયોગ કરવાની માંગ કરવાની જરૂર નથી. “દ્વિભાષી બાળકો કુદરતી રીતે તેમના ભાષાકીય વાતાવરણ અને તેઓ જે લોકો સાથે સંપર્ક કરે છે તેના આધારે ભાષાઓ વચ્ચે નેવિગેટ કરે છે. તેમને ચોક્કસ ભાષામાં પ્રતિસાદ આપવા દબાણ કરવાથી તેમના કુદરતી ભાષાના વિકાસમાં વિક્ષેપ પડી શકે છે,” સિલ્વા ડિયાઝે કહ્યું.
હાથમાં રહેલા તમામ સંસાધનોનો ઉપયોગ કરો.
જ્યારે મૂળ વક્તા સાથે આગળ-પાછળ વાતચીત કરવી એ સૌથી અસરકારક શીખવાનું દૃશ્ય છે, ત્યારે બાળકો માટે શબ્દભંડોળ પસંદ કરવા અને તેમની સમજણને સુધારવા માટે ઘણી બધી અન્ય રીતો છે.
તમારા બાળકને બંને ભાષાઓમાં ટીવી, મૂવી, સંગીત અને પુસ્તકોનો પરિચય કરાવો.
“કોઈ મનપસંદ શો જોવાથી અથવા બિન-પ્રબળ ભાષામાં મનપસંદ પુસ્તક વાંચવાથી ભાષા શિક્ષણ આનંદપ્રદ અને સુસંગત બની શકે છે,” સિલ્વા ડિયાઝે કહ્યું. “અમે અમારી ભાષા પર સ્વિચ કર્યું છે નેટફ્લિક્સ સ્પેનિશમાં અને મારો પુત્ર જે કાર્ટૂન જુએ છે તે બધા હવે સ્પેનિશમાં છે. આનાથી તેને મજાના સંદર્ભમાં સ્પેનિશથી ઘેરાયેલા રહેવાની બીજી તક મળે છે.”
કોટકોવે કહ્યું કે તે એક માતા અને પુત્રીને ઓળખે છે જેઓ “માસ્ટર શેફ મેક્સિકો જુનિયર” સાથે જોવાનો આનંદ માણે છે. દીકરીને સ્પેનિશ ભાષા સાથે સંપર્કમાં આવવાની આ એક તક છે, અને તે તેની મમ્મીને તે ભાષા સાથે જોડાયેલા રહેવામાં પણ મદદ કરે છે જેનો ઉપયોગ મેક્સિકોના યુવાનો હાલમાં ત્યાં ન હોવા છતાં પણ કરે છે.
પુસ્તકોનો ઉપયોગ તમારા બાળક માટે વિકાસની દૃષ્ટિએ યોગ્ય હોય તે રીતે થઈ શકે છે.
“જો તમારી પાસે નાનું બાળક હોય જે શરૂઆતમાં રસ ગુમાવી દે તો આખું પુસ્તક વાંચવાની જરૂર નથી. તેના બદલે, કાર અને પ્રાણીઓના અવાજો ઉમેરીને, ખોરાક ખાવાનો ડોળ કરીને, તેમજ ચિત્રોને બંને ભાષાઓમાં લેબલ કરીને તેને જીવંત બનાવો,” બર્નાલેસે કહ્યું.
જો તમારું બાળક વાંચી અને લખી શકતું હોય, તો ઘરની આસપાસની વિવિધ વસ્તુઓ (રેફ્રિજરેટર, બારી વગેરે)ને એકસાથે લેબલ લગાવવી એ પણ એક મનોરંજક પ્રવૃત્તિ બની શકે છે.
તમે તમારા વિસ્તારમાં અથવા ઓનલાઈન પ્લેગ્રુપ શોધી શકશો કે જે તમારા બાળકને ભાષામાં ઉજાગર કરવાની અન્ય તકો પૂરી પાડે છે.
“તમારી પાસે હજુ પણ માતા-પિતા લઘુમતી ભાષામાં બોલતા હશે અને બાળકો બહુમતી ભાષામાં એકબીજા સાથે બોલતા હશે, પરંતુ બાળકો હજુ પણ માતાપિતાને એકબીજા સાથે તેનો ઉપયોગ કરતા જોતા હોય છે અને મને લાગે છે કે પુખ્ત વયના લોકો તેનો ઉપયોગ કરે છે તેનું અવલોકન કરવું તેમના માટે મહત્વપૂર્ણ છે. એક સામાજિક સંદર્ભ,” કોટકોવે કહ્યું.
તમે ક્યાં રહો છો તેના આધારે, તમે વર્ગો, પૂર્વશાળાઓ અને દ્વિ ભાષાની શાળાઓ શોધી શકશો કે જે તમે તમારા બાળકોને શીખવા માગો છો તે ભાષામાં શીખવે છે. સરકાર દ્વારા પ્રાયોજિત સંસ્થાઓ જેવી કે એલાયન્સ Française અને ઇન્સ્ટિટ્યુટો સર્વેન્ટેસ વિવિધ સંવર્ધન પ્રવૃત્તિઓ પણ પૂરી પાડે છે.
સમજો કે દ્વિભાષીવાદ એ સ્પેક્ટ્રમ છે.
ધ્યાનમાં રાખો કે ભાષા શીખવું એ એક પ્રક્રિયા છે જે તમારું બાળક તેમના સમગ્ર જીવન માટે ચાલુ રાખશે.
“દ્વિભાષીવાદ સતત અસ્તિત્વ ધરાવે છે, અને વ્યક્તિઓ દરેક ભાષામાં પ્રાવીણ્ય અને પ્રભુત્વના વિવિધ સ્તરો ધરાવી શકે છે,” સિલ્વા ડિયાઝે કહ્યું.
તે સ્વાભાવિક છે કે અમુક સમયે અથવા અમુક પરિસ્થિતિઓમાં એક ભાષાનું વર્ચસ્વ હશે, અને એવા સમયગાળા હોઈ શકે છે જ્યારે તમારું બાળક લઘુમતી ભાષા સમજે છે પરંતુ બહુમતી ભાષામાં તમારી સાથે વાત કરવાનું ચાલુ રાખે છે.
જો તમે જે માર્ગ પર છો તે કામ કરતું ન હોય તો તમે હંમેશા તમારા કુટુંબની ભાષા શીખવાની યોજના બદલી શકો છો, કોટકોવ ભલામણ કરે છે કે “જ્યારે વસ્તુઓ તમારી અપેક્ષા મુજબ ઝડપથી ન થઈ રહી હોય ત્યારે તમે ખૂબ નિરાશ ન થાઓ. જાણો કે સપાટીની નીચે ઘણું બધું થઈ રહ્યું છે.